Η έλλειψη σιδήρου είνια η συχνότερη αιτία αναιμίας παγκοσμίως. Άτομα που ακολουθούν διατροφή φτωχή σε κρέας, χρόνια απώλεια αίματος από το πεπτικό σύστημα και στα δυο φύλα, χρόνια απώλεια αίματος από το γεννητικό σύστημα στις γυναίκες καθώς και οι αυξημένες ανάγκες σε περίοδο εγκυμοσύνης, στην εφηβεία και στην νηπιακή ηλικία ειναι οι κύριες αιτίες σιδηροπενίας. Τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας περιλαμβάνουν ανεξήγητη αδυναμία και έλλειψη ενέργειας, δύσπνοια ή θωρακικό πόνο, ειδικά κατά την άσκηση, ζάλη, γρήγορο ή άρρυθμο σφυγμό, πονοκέφαλο, κρύα πόδια- χέρια, ωχρό- κίτρινο δέρμα, απώλεια τριχών, εύθραυστα νύχια, σκάσιμο στη γωνία του στόματος (γωνιακή χειλίτιδα), ευπάθεια σε λοιμώξεις. 

Οι συνδυασμοί που κερδίζουν ...

Οι καλύτερες πηγές σιδήρου είναι το κρέας, τα εντόσθια, τα μαλάκια, τα οστρακοειδή, τα καρύδια και μετά τα όσπρια και τα σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Η βιταμίνη C ειναι ο κύριος παράγοντας που αυξάνει την απορρόφηση σιδήρου. Καταναλώστε τρόφιμα όπως το πορτοκάλι, το λεμόνι, οι πιπεριές, το γκρέιπφρουτ, το μπρόκολο, που είναι πλούσιες σε βιταμίνη C μαζί με τρόφιμα που περιέχουν σίδηρο ζωικής  προέλευσης όπως το κρέας και τα  πουλερικά  ή φυτικής  προέλευσης όπως οι  φακές και το  σπανάκι. Προσθέστε λοιπόν,  λεμόνι στην σαλάτα σας. Προσθέστε λεμόνι στο κρεάς σας. Συνδυάστε τις φακές με μπρόκολο όχι με τυρί φέτα. 

Επίσης, το μηλικό οξύ του λευκού κρασιού  συμβάλλει  στην βέλτιστη απορρόφηση σιδήρου. Συνοδέψτε  το γεύμα σας με 1 ποτηράκι λευκό κρασί! 

Επιπλέον, η β-καροτίνη που περιέχεται σε τροφές όπως τα καρότα, το μαρούλι, το σπανάκι, το μπρόκολο, οι ντομάτες, οι γλυκοπατάτες και το πεπόνι ενισχύει σημαντικά την απορρόφηση του σιδήρου αλλά και περιορίζει την ανασταλτική δράση στοιχείων όπως οι πολυφαινόλες και τα φυτικά οξέα.

Τέλος, η  μελάσα είναι ευεργετική και απαραίτητη για άτομα με στίγμα μεσογειακής αναιμίας ή χαμηλό αιματοκρίτη καθώς βοηθάει στην επαναφορά του σιδήρου, του αιματοκρίτη και της φερριτίνης στα φυσιολογικά επίπεδα, χωρίς χημικές ουσίες.

Εάν ο γιατρός, σας έχει συνταγογραφήσει συμπληρώματα σιδήρου, φροντίστε αυτά να λαμβάνονται με άδειο στομάχι το πρωί, περίπου 1 ώρα πριν το πρωινό γεύμα. Διαφορετικά, λάβετε την αγωγή περίπου 2 ώρες πριν ή 2 ώρες μετά από το μεσημεριανό σας γεύμα πάντα με 1 ποτήρι χυμό. 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση που λαμβάνετε θυροξίνη το χάπι σιδήρου πρέπει να το λάβετε τουλάχιστον 4 ώρες μετά την λήψη της θυροξίνης.

Αποφύγετε...

Η απορρόφηση σιδήρου μπορεί να επηρεαστεί από την παρουσία ανασταλτικών παραγόντων  που μειώνουν την απορρόφηση του όπως είναι τα οξαλικά, τα φωσφορικά άλατα, το φυτικό οξύ και η πρωτείνη της σόγιας.

Πιο συγκεκριμένα, το φυτικό Οξύ το οποίο περιέχεται στο πίτουρο και το φύτρο των δημητριακών και των λαχανικών αναστείλει την απορρόφηση του σίδηρου από 50-80%. 

Επίσης, μην καταναλώνετε τσάι ή καφέ ή κακάο ταυτόχρονα με γεύμα που περιέχει σίδηρο διότι μειώνεται η απορροφησή του.  Ένα φλιτζάνι καφέ φίλτρου η στιγμιαίου καφέ μειώνει την απορρόφηση κατά 39% συγκριτικά με 64% που είναι η μείωση που προκαλεί το τσάι ενώ το κακάο μειώνει την απορρόφηση του σιδήρου κατά 90%. Δεν παρατηρείται μείωση της απορρόφησης, όταν ο καφές καταναλώνεται 1 ώρα πριν το γεύμα. Ωστόσο, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί μπορεί να μειώσει την απορρόφηση σιδήρου από ένα μικρό γεύμα κατά 70%. Επιπρόσθετα, το EDTA, ένα συντηρητικό τροφίμων, προκαλεί μείωση απορρόφησης κατά 50%, του μη-οργανικού σιδήρου. 

Εξίσου σημαντικό είναι και το ασβέστιο, το οποίο μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του σιδήρου από 40-60%. Για αυτό είναι σημαντικό η κατανάλωση γάλακτοκομικών προιοντων να μην υπερβαίνει τις 3 μερίδες ημερησίως και να αντικαθίσταται με τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο . 

Συμπερασματικά, για να αυξηθεί η απορρόφηση του σιδήρου και να προληφθεί η σιδηροπενική αναιμία πρέπει να δώσουμε βάση στους σωστούς συνδυασμούς τροφίμων σύμφωνα με τις συμβουλές του διαιτολόγου και στην σωστή  διάρκεια της θεραπείας μέσω των συμπληρωμάτων διατροφής σύμφωνα με τις συμβουλές του ιατρού μας.