Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ως παχυσαρκία, ορίζεται η παθολογική εκείνη κατάσταση που χαρακτηρίζεται από υπερβολικό σωματικό λίπος σε βαθμό τέτοιο που να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στον οργανισμό, οδηγώντας στην ελάττωση του προσδόκιμου επιβίωσης και την εμφάνιση αυξημένων προβλημάτων υγείας.

 

Διαιτητική Θεραπεία της Παχυσαρκίας

 

Οι στόχοι της  θεραπευτική προσέγγισης συνοψίζονται:

 

α) στην  απώλεια βάρους  

Η απώλεια 0.5 έως 1 Kg την εβδομάδα αποτελεί  έναν σχετικά εύκολα πραγματοποιήσιμο και ρεαλιστικό  στόχο. Η απώλεια βάρους προϋποθέτει την δημιουργία αρνητικού ισοζυγίου ενέργειας,  δηλαδή πρόσληψη τροφής 500-1000 Kcals λιγότερο από τις ημερήσιες ανάγκες και στηρίζεται στις αρχές της μεσογειακής διατροφής. Το διαιτολόγιο στηρίζεται στην πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής και χαρακτηρίζετε από μέτρο, ισορροπία, ποικιλία.

β) στη διατήρηση  του νέου σωματικού βάρους

                   Συντήρηση δεν σημαίνει δίαιτα, σημαίνει ότι για ένα μικρό διάστημα 1-3 μήνες  θα προσέχετε τη διατροφή σας,                         αυξάνοντας σταδιακά τις ποσότητες .

 

                     Εάν θέλετε να διατηρήσετε για πάντα τα κιλά που χάσατε θα πρέπει να :

• παρακολουθείτε το βάρος σας μακροχρόνια. Να ζυγίζεστε 1 φορά την εβδομάδα  σε ζυγαριά ακριβείας και να επισκέπτεστε το διαιτολόγο σας  2 φορές τον χρόνο  προκειμένου να ελέγξετε την σωματική σας σύσταση   και να συζητήσετε τα προβλήματα που σας απασχολούν σχετικά με την διατροφή σας.
• ασκείστε συστηματικά
• μην παραλείπετε το πρωινό σας γεύμα
• καταναλώνετε 5 γεύματα ημερησίως
• τηρείτε το ωράριο του φαγητού
• τρώτε κάποια από τα αγαπημένα τους τρόφιμα σε συγκεκριμένη ποσότητα και συγκεκριμένες ώρες
• αντιμετωπίζετε  τα προσωπικά σας  προβλήματα χωρίς να καταφεύγετε στο φαγητό

 

γ) στη διατροφική εκπαίδευση

Σύμφωνα με έρευνες ,η  εκπαίδευση αυτή είναι απαραίτητη δεδομένου ότι, όπως δείχνουν οι μελέτες, 90-95% όσων έχασαν βάρος το επανακτούν σε διάστημα 1-2 χρόνων.

Στόχος  της διατροφικής εκπαίδευσης είναι αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και συμπεριφερόμαστε απέναντι στο φαγητό. Τα συναισθήματα επηρεάζουν τον τρόπο διατροφής και κατά συνέπεια την απώλεια  και συντήρηση βάρους. Θα πρέπει να μάθουμε πώς να συμπεριφερόμαστε σωστά διατροφικά  στο σπίτι , όταν τρώμε έξω ή όταν είμαστε με παρέα. Θα πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε εάν η  πείνα που νιώθουμε είναι σωματική η  ψυχολογική.

Το ημερολόγιο καταγραφής των τροφίμων μας  βοηθά να βελτιώσουμε  τις διατροφικές μας συνήθειες και παράλληλα να ελέγχουμε  το βάρος μας. Στο ημερολόγιο καταγραφής είναι όλα γραμμένα και μπορείτε να συνειδητοποιήσετε τι έχετε φάει και σε τι ποσότητα μέσα στην ημέρα. Μπορεί να τρώτε τη διπλάσια ποσότητα από τις ενδεδειγμένες μερίδες και εσείς να νομίζετε ότι δεν ξεφεύγατε κάπου.

 

Ο έλεγχος των μερίδων  είναι ένα σημαντικό κομμάτι για την διατήρηση του σωματικού σας  βάρους μακροχρόνια. Αναρωτηθείτε τα εξής ;

• Πόσο είναι ½ φλ. μαγειρεμένα ζυμαρικά σερβιρισμένα σε ένα πιάτο κανονικού μεγέθους ;
• Πόσο είναι 120 γρ. κρέας σε ένα κανονικό πιάτο ;
• Πόσο είναι 30 γρ. Δημητριακά σε ένα μπολ ;

Αν δεν είστε βέβαιοι για την απάντηση,  μετρήστε το φαγητό σας  για λίγες ήμερες και σταδιακά θα μάθετε με μια ματιά πόση είναι η μερίδα από το καθετί  στο πιάτο. Εναλλακτικά, ζητήστε από τον διαιτολόγο σας να σας εκπαιδεύσει με τις μερίδες τροφίμων.

​Στην ομάδα αυτή ανήκουν όλα τα τρόφιμα που παράγονται από τα δημητριακά (π.χ. σιτάρι, κριθάρι, βρώμη), όπως το ψωμί, το ρύζι, οι πατάτες, τα ζυμαρικά, τα δημητριακά πρωινού. Τα τρόφιμα της ομάδας αυτής είναι πρωτίστως καλή πηγή υδατανθράκων, το κύριο δηλαδή θρεπτικό συστατικό για την παροχή ενέργειας. Περιέχουν, όμως, και άλλα σημαντικά θρεπτικά συστατικά, όπως διαιτητικές ίνες, βιταμίνες κυρίως της ομάδας Β και ανόργανα συστατικά (π.χ. μαγνήσιο).

Είναι ενδιαφέρον ότι στη γνωστή πυραμίδα της Μεσογειακής Δίαιτας τα τρόφιμα της ομάδας αυτής αποτελούν τη βάση της, δηλώνοντας δηλαδή ότι θα πρέπει να καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες σε σχέση με τα τρόφιμα άλλων ομάδων.

Όμως, δεν έχουν όλα τα τρόφιμα της ομάδας την ίδια θρεπτική αξία. Όσα είναι ολικής άλεσης έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία και συστήνεται να τα προτιμάς μέσα στην ημέρα όποτε μπορείς

 

Ποιο είναι το ιδανικό σωματικό βάρος ;

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι ένα εργαλείο που μας δείχνει αν το βάρος μας είναι φυσιολογικό, αυξημένο ή πολύ χαμηλό και αν η κατάσταση αυτή του βάρους μας επηρεάζει την υγεία μας. Ο δείκτης αυτός ορίζεται ως:

Δείκτης Μάζας Σώματος = Βάρος (σε κιλά) / Ύψος x Ύψος (σε μέτρα) 

 

ΔΜΣ	Ταξινόμηση	Κίνδυνος νοσηρότητας
< 17.5                                    Νευρική Ανορεξία                                    Αυξημένος <18,5                                      Λιποβαρές                                                 Αυξημένος 18,5-24,9                               Φυσιολογικός                                           Φυσιολογικός 25-29,9                                  Yπέρβαρος                                                Αυξημένος 30-34,9                                  Παχυσαρκία 1ου βαθμού                        Πολύ αυξημένος 35-39,9                                  Παχυσαρκία 2ου βαθμού                        Σοβαρά αυξημένος > 40                                       Νοσηρή  παχυσαρκία                                Πολύ σοβαρά αυξημένος

 

      Γνωρίζατε ότι…….

Δύο άτομα ίδιου φύλου, ίδιας ηλικίας, ίδιου ύψους και ίδιου βάρους μπορεί να έχουν τελείως διαφορετική εικόνα σώματος, καθώς ο ένας μπορεί να έχει περισσότερο λίπος, που καταλαμβάνει όγκο και ο άλλος περισσότερους μύες ,που έχουν βάρος, ή και υγρά;

 

Ποιο είναι το ιδανικό ποσοστό σωματικού λίπους;

ΗΛΙΚΙΑ                           ΑΝΤΡΕΣ                       ΓΥΝΑΙΚΕΣ

20-39 ετών                              8-20%                                       21-33% 40-59 ετών                              11-22%                                     23-34% 60 + ετών                               13-25%                                     24-36%

Πηγή :NIH/WHO BMIA Guidelines-Gallagher D.et al 2000

 

 

Ποια είναι τα φυσιολογικά όρια της  Περιφέρειας Μέσης (ΠΜ);

ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ         ΑΝΤΡΕΣ                   ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Φυσιολογική τιμή                       <94 cm                                              < 80 cm Οριακή τιμή                                 94-102 cm                                         80-88 cm Παθολογική τιμή                         >102 cm                                             >88 cm

Πηγή  : Κατσιλάμπρος Ν. ,2012