Ο Ιπποκράτης συνήθιζε να λέει: “Η τροφή σου να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να είναι η τροφή σου”, πιστεύοντας πως η διατροφή αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την υγεία.

 

Η κακή διατροφική κατάσταση αποτελεί συχνό φαινόμενο στην τρίτη ηλικία  και σχετίζεται τόσο με τις φυσιολογικές και παθολογικές μεταβολές που επέρχονται κατά την γήρανση όσο και με ποικίλους κοινωνικό-οικονομικούς και ψυχολογικούς παράγοντες.

Πηγή:Ζαμπέλας  Α, Η Διατροφή στα Στάδια της Ζωής , Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης,Αθηνα 2003

 

Οι κυριότερες διατροφικές ελλείψεις που παρατηρούνται  είναι:

 

  Η πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να είναι χαμηλή στα άτομα τρίτης ηλικίας. Συχνή  είναι η εμφάνιση     οστεοπόρωσης.

Το ασβέστιο έχει καθοριστικό ρόλο στη δομή και δύναμη των οστών και των δοντιών. Ρυθμίζει πολλές    

 λειτουργίες στον οργανισμό όπως τη μεταφορά των νευρικών μηνυμάτων, τη λειτουργία της καρδιάς, τη σύσπαση και χαλάρωση των μυών.

Tο 50% των γυναικών και το 13% των ανδρών  άνω των 50 ετών  θα παρουσιάσει κάταγμα που έχει σχέση με την οστεοπόρωση, σε κάποια στιγμή της ζωής τους
 

Πηγές ασβεστίου :Γάλα, γιαούρτι, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, φασολάκια, μπάμιες, μαρούλι, βρούβες, μαϊντανός), μπρόκολο, αγκινάρες, λάχανο, ξερά σύκα, πορτοκάλι, ακτινίδιο, λευκό αλεύρι σόγιας, παξιμάδι, σαρδέλες, γαρίδες, γλώσσα, συκώτι, αβγό, μπακαλιάρος, ρεβύθια, φασόλια, καρύδια, ελιές, αμύγδαλα,σουσάμι.

 

 

Η Βιταμίνη D  είναι απαραίτητη στο μεταβολισμό του ασβεστίου και άρα για τηn υγεία των οστών . Σε άτομα τρίτης ηλικίας ανεπάρκεια ή χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D  μπορεί να αυξήσουν  τον κίνδυνο πτώσεων και καταγμάτων  των οστών ή να οδηγήσουν σε πόνο των οστών και των αρθρώσεων και σε μυϊκή αδυναμία.

Το ¼ των ανθρώπων άνω των 60 ετών  που εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα  βιταμίνης D, ζουν σε ιδρύματα, είναι περιορισμένοι στο σπίτι ή είναι υπερβολικά ντυμένοι, και περιστασιακά αυτοί που αποφεύγουν την κατανάλωση γάλακτος και άλλων τροφών πλούσια σε βιταμίνη  D. 

 

Πηγές Βιταμίνης D  : Συκώτι, κρόκος αυγού , ψάρια, βούτυρο και εμπλουτισμένα  προϊόντα εμπορίου, όπως γάλα ,χυμοί και δημητριακά πρωινού.

 

 

Η  έλλειψη σιδήρου είναι συχνή στους ηλικιωμένους λόγω χρόνιων απωλειών αίματος, και μειωμένου γαστρικού οξέος.    Υπερβολική πρόσληψη ασπιρίνης και άλλων αναλγητικών ,μπορεί  να προκαλέσουν έλλειψη σιδήρου. Σημάδια έλλειψης σιδήρου είναι κυρίως η σιδηροπενική αναιμία που προκαλεί κόπωση, αδυναμία και κατάθλιψη.  

 

Πηγές Σιδήρου : Οι κύριες πηγές σιδήρου είναι το συκώτι και το κόκκινο κρέας, ενώ το σπανάκι, οι φακές και οι ξηροί καρποί είναι φυτικές πηγές, που διακρίνονται για την μειωμένη περιεκτικότητά τους σε κορεσμένο λίπος.

 

 

 Το φολικό οξύ είναι ένα συστατικό απαραίτητο για τη σύνθεση του αίματος. Τα ηλικιωμένα άτομα δεν καταναλώνουν συχνά τρόφιμα πλούσια σε φυλλικό οξύ.  Επιπλέον, πολλά φάρμακα αλλά και ασθένειες εμποδίζουν την απορρόφησή του από τον οργανισμό. Η έλλειψη φολικού οξέος μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων όπως η μεγαλοβλαστική αναιμία, αλλά και, όπως φαίνεται από νέες έρευνες, χαμηλές συγκεντρώσεις φολικού οξέος σχετίζονται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών και νευροψυχιατρικών ασθενειών.

 

Πηγές Φυλλικού Οξέος  :Πράσινα Φυλλώδη λαχανικά , εσπεριδοειδή, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, συκώτι ,γαλακτοκομικά προϊόντα

 

 

H βιταμίνη C   προλαμβάνει τις εκφυλιστικές ασθένειες  των διαφόρων οργάνων που σχετίζονται με την συγκεκριμένη ηλιακή ομάδα καθώς επίσης την αθηροσκλήρωση, τον καρκίνο, τον γεροντικό καταρράκτη, τις ασθένειες των πνευμόνων και τις νοητικές λειτουργίες. 

 

Η κύρια αίτια έλλειψης ¸ηλικιωμένους είναι η μη επαρκής πρόσληψή της από το διαιτολόγιο κάτι που συμβαίνει σε άτομα αποκλειστικά δίαιτες με γάλα ή φτωχές σε φρούτα και λαχανικά και πατάτες 

Πηγές Βιταμίνης C: εσπεριδοειδή, τομάτες, κουνουπίδι, μπρόκολο, λάχανο, ακτινίδιο ,φράουλες

 

 

Η    έλλειψη  βιταμίνης Β12  είναι συχνή στους ηλικιωμένους λόγω  μειωμένου γαστρικού οξέος  που μειώνει την απορρόφηση της, Σημαντική επίπτωση της έλλειψης Β12 είναι η εμφάνιση μεγαλοβλαστικής μακροκυτταρικής αναιμίας και νευρολογικές διαταραχές. . Συμπτώματά της είναι η ωχρότητα του δέρματος, η κόπωση, η δυσκολία στην αναπνοή, η δυσκολία συγκέντρωσης, η απώλεια μνήμης, ο αποπροσανατολισμός, και οι ταχυκαρδίες.

Πηγές βιταμίνης Β12  : Τρόφιμα ζωικής προέλευσης, αυγά, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα

Η έλλειψη βιταμινών που παρατηρούνται σε ορισμένους οφείλονται μάλλον  σε κακή διατροφή  παρά σε αυξημένες ανάγκες λόγω ηλικίας.